İzmir’de Maddi Hasarlı Kaza Sonrası Araç Değer Kaybı Başvurusu Nasıl Yapılır?
Değer kaybı nedir?
Araçların ticari sürüm değerleri, esas maddi değerlerinin yanında ayrı bir kalem olarak bulunur. Bu sebeple, araçların sürüm değerlerinin azalması da malvarlığı zararını oluşturur. Bu malvarlığındaki azalma malvarlığının haksız fiilin meydana gelmesiyle içine düştüğü durum ile bu fiil meydana gelmemiş olsa idi bulunacak olan durum arasındaki farktan ibarettir.
- Hak Düşürücü Süreler (TBK m.79/2)
- Araçta meydana gelen değer kaybının tazmini için, zarar gören kişi, zararın oluştuğu tarihten itibaren 2 yıl içinde talepte bulunmalıdır.
- Ancak, zarar hangi tarihte öğrenilirse öğrenilsin, en geç 10 yıl içinde talep edilmezse bu hak tamamen düşer.
- Bu süreler hak düşürücü niteliktedir, yani süresi içinde başvurulmazsa sonradan talep mümkün değildir.
- Kusur Oranı
- Değer kaybı talep edecek kişi, kazada %100 kusurlu olmamalıdır.
- Eğer kişi tamamen kusurluysa, değer kaybı tazminatı talep edemez.
- Kusur oranları dikkate alınarak, her taraf kendi kusuru oranında zararını üstlenir.
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası nedir?
Motorlu bir aracın karayolunda kullanılması sırasında bir kişinin zarara uğraması halinde aracın işletenin üçüncü kişilere karşı sorumluluğu belirli teminat limitleri dahilinde karşılamayı amaçlayan ve kanunen yaptırılması zorunlu olan sigorta türüdür. Trafik Sigortası adıyla da bilinir.
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının karşıladığı zarar kalemleri nelerdir?
Maddi zararlar: karşı tarafın aracında veya diğer malvarlığı unsurlarında meydana gelen hasarlar.
Önemle belirtmek gerekir ki, Araç mahkûmiyet bedeli ve kazanç kaybı tazminatını sigorta karşılamaz bu kalemleri ancak, zarar verene ileri sürülür.
Bedeni zararlar: Ölüm veya yaralanma nedeniyle ödenecek tedavi giderleri
Ölüm halinde destekten yoksun kalma tazminatı
Yaralanma halinde çalışma gücü kaybı tazminatı
Aracım maddi hasarlı trafik kazasına karıştı tazmin ettirebileceğim zararlar nelerdir?
Kural olarak, aracın tamiri, eski duruma getirilmesi için yapılacak onarım giderleri ve aracın uğramış olduğu ticari değer kaybı söz konusu olur. Ayrıca onarım süresi içerisindeki aracını çalıştıramayan zarar gören açısından uğradığı kazanç kaybı da zarar teşkil eder. Aracı kurtarma, çekme ve koruma giderleri de zarara dahildir. Arabası hasar gördüğü için başka araba, otobüs ile gelip giden kişinin yaptığı taşıt giderleri veya kiraladığı bir araç için ödediği bedel yine zararın hesaplanmasında dikkate alınmalıdır.
Aracım daha önce de maddi hasarlı kazaya karıştı, yine de değer kaybı tazminatı alabilir miyim?
Yukarıda ifade ettiğimiz gibi, zarar malvarlığının iki durum arasındaki gösterdiği farktır. Bu nedenle aracınız daha önce kazaya karışmış olsa dahi yeni oluşan kazaya bağlı olarak uğranılan zararı tazmin ettirmek mümkündür. Yeter ki, hasar ile kaza arasında illiyet bağı bulunsun.
Perte ayrılan araçlarda araç değer kaybı söz konusu olur mu?
Bir kazaya bağlı olarak hasarlanan aracın tamir masrafları aracın kaza tarihindeki değerini aşar veya aracın tamiri mümkün değil ise araç tam hasara uğramış olur. Hasara uğrayan aracın ikinci el serbest piyasa fiyatına göre onarımının ekonomik olmadığı perte ayrılmasının uygun olduğu durumlarda araç değer kaybından söz edilemez.
Zarar gören, onarım süresince araçtan mahrum kalınması nedeniyle tazminat talebinde bulunabilir mi?
Evet, motorlu aracın hasar görmesi durumunda bir diğer zarar kalemi iddiası da aracın kullanım olanağından yoksun kalma sonucu ortaya çıkan maddi zarardır. Dolayısıyla, aracın makul tamir süresince zarar gören tarafından günlük ihtiyaçlarını karşılamak üzere emsal başka araç kiralaması toplu taşıma aracı ya da ticari araç kullanması vs. halinde hükmedilecek bir meblağdır. Ancak bu zarar kalemini sigorta şirketi karşılamaz zarar veren karşılar.
Araç kiraladım, kiralama bedelini tazmin edebilir miyim?
Zarar gören hasara uğrayan aracı ile işe gidip geliyor ise, zarar gören aracı tamir edilene kadar bir araç kiralayabilir. Haksız fiil sorumlusu bu kiralama bedelini tazmin etmelidir.
Aracımda meydana gelen hasar nedeniyle manevi tazminat talep edebilir miyim?
Hayır. Bizim hukuk sistemimizde, manevi zararın tazmin edilebilmesi için mutlaka bir kişilik hakkının ihlal edilmiş olması gerekmektedir. Kişilik hakkına yönelmiş bir saldırının bulunmadığı hallerde ise manevi zararın tazmin edilmesi kural olarak talep edilemez.
Maddi hasarla sonuçlanan kazalarda, kazaya karışan sürücüler kendi aralarında kaza tespit tutanağı düzenleyebilirler mi?
Evet, kazaya karışan sürücüler kendi aralarında anlaşır kaza tutanağı düzenleyebilirler, fakat anlaşma sağlayan taraflar sonradan yetkililerden kaza tespit tutanağı düzenlenmesini isteyemezler. Bu durumlarda hasar tespitleri ilgililerin sigortalarına veya yetkili mahkemelere başvurmaları suretiyle yapılır.
Düzenlenen kaza tespit tutanağı yanlış nereye itiraz etmem gerekir?
Maddi hasarlı kaza tespit tutanaklarına itiraz için açılacak davaların sulh ceza hakimliklerine yapılması gerekir. Önemle belirtmek gerekir ki, söz konusu kaza tespit tutanakları tazminat sürecinin önemli bir belgesi olması sebebiyle bir avukat yardımı alarak kaza tespit tutanaklarının kontrolü sağlanması gerekir.
DEĞER KAYBI VE HASAR ONARIM ZARARINDA BAŞVURU USULÜ VE GÖREVLİ MAHKEME
Karayolları Trafik Kanunu 97’nci maddesi: ”Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içerisinde dava yoluna gitmeden öne ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması halinde zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir.” hükmünü havidir.
Değer kaybı tazminatının talep edilebilmesi için öncelikle kusurlu aracın zorunlu mali sorumluluk sigortasına başvuru yapılması gerekmektedir.
Sigorta Şirketine Başvuru Belgeleri
- Başvuru Dilekçesi
- Kaza Tespit Tutanağı
- Araç Ruhsat Fotokopisi
- Karşı tarafın Sigorta Poliçesi Bilgileri
- Banka Hesap Bilgileri
Sigorta şirketlerine başvuru yapılırken sürecin en iyi takibi KEP uygulaması olması sebebi ile başvuru aşamasında mutlaka bir avukat aracılığı ile hukuki yardım alınması gerekir. Bunun faydaları tahkim veya dava aşamasına geçilen senaryoda görülecektir.
Sigorta şirketi kanunen 15 gün içerisinde başvuruya cevap vermelidir. Cevap vermediği halde zımni ret olarak yorumlanacak ve dava ya da tahkim aşamasına geçilecektir.
Şayet sigorta şirketi bir kısmi ödeme yapar fakat siz daha çok zararınız olduğunu düşünüyorsanız sigorta Tahkim Komisyonuna başvuruda bulunulabilmektedir. Bir başka seçenek ise sigorta şirketi bir tacir olduğundan davalının ikametinin bulunduğu yer Asliye Ticaret Mahkemeleri nezdinde dava açılmasıdır.
Sigorta şirketi 2025 yılı için 300.000 TL olan zorunlu mali sorumluluk limitinin tamamını ödemiş hala bakiye zarar mevcut ise bu durumda haksız fiilin gerçekleştiği yerdeki asliye hukuk mahkemelerinde zarar verene ve ruhsat sahibine karşı tazminat davası açılabilmektedir.
İzmir’de Maddi Hasarlı Kaza Sonrası Araç Değer Kaybı Başvurusu Nasıl Yapılır?
